ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ (ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΗΣ)

<Κείμενο δημοσιευμένο στο δεύτερο τεύχος της ασύμμετρης απειλής>


1)
Η τέχνη δεν είναι η πιο “υψηλή” έκφραση του “πνεύματος” όπως επί αιώνες τώρα προσπαθούν να μας πείσουν οι μετέχοντες στο ιδεαλιστικό μπλοκ, αλλά μια σφαίρα αποκομμένη από την πραγματικότητα και τη ζωή. Μια σφαίρα που αποκόπηκε από την πραγματικότητα και τη ζωή, ταυτόχρονα με τον τεχνητό διαχωρισμό μεταξύ ύλης και πνεύματος, χειρονακτικής και πνευματικής εργασίας (ή “βάναυσης” και “αριστοκρατικής”) που συνόδεψε τον διαχωρισμό της κοινωνίας σε τάξεις. Η τέχνη λοιπόν είναι η πορδή της εξουσίας.

2)

Σε μια αταξική κοινωνία δεν θα υπάρχει τέχνη, δεν θα υπάρχει όχι μόνο επειδή δεν θα έχει λόγο ύπαρξης αφού τη ζωή θα τη ζουν οι άνθρωποι και δεν θα την αναπαριστούν, αλλά και επειδή θα ξαναβρεί την θέση της στη γη. Η ενοποίηση πράξης και θεωρίας, υλικής και πνευματικής εργασίας που θα φέρει η κατάργηση των τάξεων θα ενοποιήσει και την τέχνη με τα υπόλοιπα κομμάτια της κοινωνικής ζωής, σε βαθμό που δεν θα υπάρχει ως τέτοια – ως ιερή, ως Τέχνη. Θα ξεπεραστεί!


3)
Ενώ ο μόνος τρόπος που θα έπρεπε να θεωρεί κάποιος εχθρός της ταξικής κοινωνίας την τέχνη είναι μέσα από την προοπτική της κατάργησης της και της ενοποίησης της με την υπόλοιπη κοινωνική ζωή, ωστόσο υπάρχουν κάποιοι ιδεαλιστές που θεωρούν αρκετά ανατρεπτικό το να την εξυψώνουν ακόμα περισσότερο από ότι οι αστοί! Τη διαθέτουν χωρίς αντίτιμο ή για να μιλάμε στη δημοτική – τζάμπα και την ονομάζουν αντιεμπορευματική. Το ζήτημα εδώ έχει δύο σκέλη. Πρώτον, όχι μόνο ακολουθούν τον ιδεαλιστικό διαχωρισμό πνεύματος και ύλης αλλά τον φτάνουν στα όρια του, προστατεύοντας την “ιερή” αυτή σφαίρα από το (πράγματι) “μιαρό” εμπόριο ενώ δεν έχουν πρόβλημα να εμπορευτούν την “ταπεινή” και “βάναυση” χειρονακτική τους εργασία ή την εργατική τους δύναμη. Δεύτερον παραμένει θεαματική. Διατηρεί δηλαδή το βασικό χαρακτηριστικό της αστικής τέχνης (Μια ομάδα ταλαντούχων καλλιτεχνών κλείνεται στο εργαστήριο της και αφού παράγει το “έργο τέχνης” το παρουσιάζει σε δεκάδες ή εκατοντάδες θεατές οι οποίοι δεν έχουν κανένα δικαίωμα παρέμβασης σε αυτό).

4)

Αν κάποιος θέλει να πάρει παραδείγματα αντιεμπορευματικής και αντιθεαματικής τέχνης ας παρακολουθήσει τα λαϊκά δρώμενα και τα δημοτικά τραγούδια. Εκεί δεν υπάρχει κάποιος καλλιτέχνης που να δημιουργεί “ελεύθερα”, με την αστική έννοια του όρου, ξεχωρίζοντας από το “κοινό”. Η καλλιτεχνική δημιουργία είναι προϊόν της συλλογικής εμπειρίας της κοινότητας και το ό,τι είναι τζάμπα δεν χρειάζεται να επισημανθεί..

Ex Negativo
Θεσσαλονίκη, Σεπτέμβρης 2007